در اوایل همهگیری کرونا برخی افراد با تصور پیشگیری از بیماری و یا کشتن ویروس، از راهکارهای عجیب مانند غرغره الکل استفاده میکردند که موثر بودن این روش از نظر علمی تایید نشده و این کار باعث ضدعفونی شدن گلو و جلوگیری از بیماری نمیشود.
اما حالا یک گروه از محققان در کانادا یک اسپری بینی ساختهاند که به نظر میرسد مصرف آن واقعا باعث پیشگیری از بیماری شده و حتی به درمان نیز کمک میکند. البته این اسپری فعلا فقط روی موشها آزمایش شده و تا رسیدن به مصرف انسان فاصله دارد.
روش عملکرد آن نیز از طریق ضدعفونی کردن نیست. بلکه حاوی آنزیمی است که جلوی ورود ویروس به سلولهای بدن را میگیرد. هنوز نتایج کامل تحقیقات آزمایشگاهی این اسپری منتشر نشده اما خود محققان مدعی هستند که راهکار آنها در مقابل همه واریانتهای موجود مقاومت ایجاد میکند.
اگر این اسپری بینی در مراحل بعدی مورد تایید نهادهای ناظر علمی قرار بگیرد، احتمالا به روشی موثر و پرطرفدار برای پیشگیری و درمان ابتلا به کووید۱۹ تبدیل میشود.
دکتر علیاصغر هنرمند
در حالت عادی، اکسیژن به وفور در دسترس سلولهای بدن قرار میگیرد. با این حال، کووید-۱۹ و بسیاری دیگر از انواع بیماریها میتوانند به ریهها آسیب بزنند و اکسیژنرسانی را به خطر بیندازند.
سلولهایی که بسیار فعال هستند نمیتوانند کمبودهای تولید انرژی را که ناشی از کمبود اکسیژن است، تحمل کنند. هایپوکسمی که حتی تنها برای چند دقیقه طول بکشد، میتواند فرد را دچار آسیب عصبی مادامالعمر کند و در صورت تداوم، اغلب کشنده است.
گروهی از محققان راهی را برای تزریق گاز اکسیژن به موشها از طریق یک خط داخل وریدی، به عنوان جایگزین یا تکمیلکننده عملکرد ریههای آسیب دیده پیشنهاد دادهاند. در این مقاله نشان داده شده است که با ترکیب گاز اکسیژن و محلول مایع از طریق نازلهای متوالی، حبابهایی از اکسیژن ایجاد میشود که کوچکتر از یک گلبول قرمز هستند.
این حبابها با یک «غشا» شبیه به غشای سلولی پوشانده شدهاند و از ادغام آنها با حبابهای دیگر و تشکیل حبابهای بزرگتر، جلوگیری میکند و احتمال سمیتهای مرتبط با سایر مواد را به حداقل میرساند.
نکته مهم این است که این دستگاه اجازه میدهد دوز اکسیژن و حجم مایع تجویز شده کنترل شود که هر دو پارامترهای حیاتی در مدیریت بیماران بدحال هستند.
سینا رضایی بروجنی
اصطلاح میکروپلاستیک تنها از ۱۸ سال پیش بوجود مطرح شده است اما در حال حاضر به نظر میرسد تقریباً در همه جا وجود دارد.
سالانه انسان به طور متوسط حدود ۷۴۰۰۰ ذره پلاستیک با اثرات ناشناخته بر سلامتی مصرف میکند. در ماه مارس سال جاری، دانشمندان اعلام کردند که میکروپلاستیکهایی را یافتهاند که در رگهای ما جریان دارند. به نظر میرسد آنها همچنین در سطوح پایینتر و در عمق ریههای ما در گردش هستند.
از میان انواع میکروپلاستیکهای شناساییشده در این مطالعه، دهها نوع پلیمر بیشترین میزان را داشتند؛ از جمله پلیاتیلنها که در کیسههای پلاستیکی و بستهبندی، رزین رنگها، جادهها و لاستیکها و نایلون لباسها یافت میشود.
گرچه این میکروپلاستیکها فقط در مقادیر کمی یافت میشوند اما در سراسر ریهها وجود دارند و در قسمتهای پایینی ریه، به طور کلی آلودگی بیشتر است. نکتهی قابل توجه اینکه در عمق ریهها، ذرات پلاستیک به طور غیرمنتظرهای بزرگ بودند.
لورا سادوفسکی متخصص ریه از هال یورک مدیکال توضیح میدهد: «این شگفتآور است؛ زیرا راههای هوایی در قسمتهای پایینی ریهها کوچکتر هستند و انتظار میرفت که ذرات با این اندازه، قبل از ورود به عمق ریهها به دام افتاده و فیلتر شوند».
مطالعه کنونی ذراتی به طول ۲۴۷۵ میکرومتر و عرض تا ۸۸ میکرومتر را نشان میدهد که به گفته آنها "بسیار بزرگ هستند".
این یافتهها نشان میدهد که تنفس مسیری مشخص برای قرارگرفتن در معرض میکروپلاستیکها است و ممکن است ذراتی بزرگتر از آنچه کارشناسان تصور میکردند، تنفس کنیم.
جدا از آن، ما در این باره خیلی کم می دانیم: برای مثال، مشخص نیست که سطوح پایین میکروپلاستیک در ریههای ما واقعاً چه تأثیری بر سلامت انسان میگذارد.
سادوفسکی میگوید:«این دادهها پیشرفت مهمی را در زمینه لورا سادوفسکی، میکروپلاستیکها و سلامت انسان فراهم میکند.»
سینا رضایی بروجنی
تحقیقی که به تازگی انجام شده است، نشان میدهد که روشن کردن حتی یک نور کم هنگام خواب ممکن است کنترل قند خون را مختل کند.
در دانشکده پزشکی دانشگاه نورث وسترن فاینبرگ در شیکاگو این مطالعه روی ۲۰ داوطلب سالم انجام شد و از آنها خواسته شد دو شب را در آزمایشگاه بخوابند. در شب اول، همه شرکتکنندگان در یک اتاق بسیار تاریک خوابیدند. در مرحله دوم، نیمی از آنها در اتاقی با سطح روشنایی ۱۰۰ لوکس، معادل روشنایی یک تلویزیون یا چراغ خواب، خوابیدند.
افرادی که در شب دوم در اتاقی با نور کم خوابیدند، نسبت به شب اول، کنترل قند خون ضعیفتری داشتند. «آنها فکر میکردند خوب میخوابند اما مغز میداند که چراغها روشن هستند.»
جیم هورنای که تا همین اواخر یک آزمایشگاه خواب را در دانشگاه لافبورو در بریتانیا اداره میکرد، میگوید: «با اینحال، مردم نباید تصور کنند که باید عادات خواب خود را تغییر دهند؛ مگر اینکه این نتایج در یک آزمایش بزرگتر ثابت شود. شما نمیتوانید بگویید که با خاموش کردن تلویزیون، افراد وزن کم میکنند.»
سینا رضایی بروجنی
بر اساس یک مطالعه بزرگ در دانمارک، داروی متفورمین که سالهاست در درمان بیماری دیابت استفاده میشود، ممکن است خطر نقایص مادرزادی را در فرزندان مردانی که تحت درمان با این دارو بودهاند، افزایش دهد. بر اساس این مقاله که امروز در Annals of Internal Medicine منتشر شده است، به نظر میرسد نوزادان پسری که از این مردان به دنیا میآیند، بیش از سه برابر دیگر نوزادان، دچار نقایص دستگاه تناسلی هستند.
ژرمین باک لوئیس، اپیدمیولوژیست تولید مثل در دانشگاه جورج میسون میگوید:«متفورمین دارویی است که به طور گسترده استفاده میشود. بنابراین به طور بالقوه ممکن است نسلهای بعدی را تحت تاثیر قرار دهد.»
با اینحال، دانشمندان تاکید کردهاند که یافتههای این مقاله، مقدماتی و مشاهدهای هستند و نیاز به تایید دارند. هم چنین آنها میگویند عواملی غیر از متفورمین نیز ممکن است بر یافتهها تأثیر داشتهباشد که ممکناست در این مقاله در نظر گرفته نشده باشند. بنابراین دانشمندان به مردان مبتلا به دیابت هشدار میدهند که قبل از اقدام به بارداری، مصرف متفورمین را به طور ناگهانی قطع نکنند.
مایکل آیزنبرگ متخصص اورولوژی دانشگاه پزشکی استنفورد میگوید: «این اثر در واقع مربوط به مصرف دارو در آن پنجره زمانی است که اسپرم در حال شکلگیری و تکامل است.»
درضمن محققان اذعان میکنند که مردان مبتلا به دیابت که متفورمین مصرف کردهاند و آنهایی که این دارو را مصرف نکردهاند، ممکن است در ویژگیهایی مانند چاقی یا نحوه کنترل بیماریشان تفاوت داشته باشند (دادههایی که برای محققان در دسترس نبوده است).
سینا رضایی بروجنی